Prawodawca nie stawia przeszkód wobec zatrudniania pracowników, na umowy cywilnoprawne, przez właścicieli jednoosobowych działalności gospodarczych. Nakłada jednak na nich między innymi obowiązek rozliczania i księgowania listy płac oraz opłacania podatków i składek ZUS za pracownika. Co więcej, właściciel JDG może być zarówno pracodawcą w swojej firmie, jak i pracownikiem u innego przedsiębiorcy, w tym samym czasie.
Zatrudnianie pracowników przez osoby fizyczne zależne jest od formy opodatkowania, jaką wybrał dany przedsiębiorca, ,rejestrując jednoosobową działalność gospodarczą. W przypadku osób fizycznych, prowadzących Podatkową Księgę Przychodów i Rozchodów, zatrudnienie może być dokonane na podstawie umów o pracę, umów zlecenie bądź umów o dzieło. Dopuszczalna jest też forma współpracy b2b. W przypadku rozliczania się za pomocą karty podatkowej, przedsiębiorca może przyjąć do pracy maksymalnie pięć osób, z czego każda musi mieć podpisaną umowę o pracę. Niedopuszczalne są bowiem, w tej formie opodatkowania, umowy cywilnoprawne.
Najwięcej problemów, z księgowaniem wynagrodzeń, początkujący przedsiębiorcy mają podpisując z pracownikiem umowę o pracę i umowę zlecenie. Na umowie o dzieło rozliczają bowiem tylko podatek, a w tych przypadkach muszą również zaksięgować składki odprowadzane do ZUS.
Wraz z początkiem nowego roku, nastąpią zmiany w rozliczaniu pracowników. Rodzi się zatem pytanie jak księgować listę płac w 2022 roku? Znacząco zmieni się bowiem rozliczanie składki zdrowotnej. Przede wszystkim będzie ona wyższa, gdyż jej naliczanie, a dokładnie jej podstawa wymiaru będzie inna niż dotychczas. Wysokość składki zmieni się zatem zarówno dla osób rozliczających się na zasadach ogólnych (9%), jak również na zasadzie ryczałtu ewidencjonowanego (9% i trzy limity wymiaru przychodu: do 60000zł, 60000-300000zł, powyżej 300000zł ), opłacających podatek liniowy (4,9% dochodu, jednak nie mniej niż 9% najniższej krajowej) oraz kartę podatkową (9% minimalnego wynagrodzenia). Druga istotna zmiana jaka dotknie przedsiębiorców, to brak możliwości odliczenia składki zdrowotnej od podatku, podczas księgowania listy płac.
Chcąc ułatwić początkującym przedsiębiorcom rozliczanie wynagrodzeń pracowników, poniżej zostało przedstawione księgowanie listy płac krok po kroku.
Księgowanie wynagrodzeń należy zacząć od dokładnego obliczenia uposażenia pracownika i sporządzenia listy płac, która oprócz wyliczeń musi również zawierać jej numer, nazwę firmy, dane osobowe pracownika, datę wypłaty, miesiąc lub okres czasu (przy umowie zlecenie) za jaki wypłacana jest pensja. Każda lista płac musi zostać czytelnie podpisana przez osobę, która ją sporządziła.
Obliczając listę płac, przedsiębiorca powinien wypunktować wynagrodzenie brutto, kwotę potrącanych ubezpieczeń społecznych (z wyszczególnieniem wartości rentowych, emerytalnych i chorobowych), podstawę wymiaru składki zdrowotnej, koszty uzyskania przychodu, podstawę opodatkowania, ulgę podatkową, zaliczkę na podatek dochodowy, kwotę ubezpieczenia zdrowotnego, odprowadzany podatek oraz kwotę netto wynagrodzenia.
Należy podkreślić, że kwota brutto zawarta w umowie o pracę, nie jest całkowitym kosztem pracodawcy. Jest on wyższy, gdyż jest to całkowity wydatek, który ponosi przedsiębiorca zatrudniając pracownika.
Księgowanie listy płac zapisuje się jako -Wn konto 40 „Wynagrodzenia” -Ma konto 23-0 „Kalkulacja wynagrodzenia”. Składki ZUS pracownika jako -Wn23-0 „Kalkulacja wynagrodzenia” -Ma konto 22 „Rozrachunki z ZUS”, a składki ZUS pracodawcy -Wn konto 40 „Ubezpieczenia społeczne” -Ma konto 22.
Chcąc ułatwić przedsiębiorcom księgowanie listy płac oraz ewidencjonowanie czasu pracy pracowników, na rynku pojawił się program R2płatnik. Nie tylko kontroluje on pracę zatrudnionych osób, ale szybko i automatycznie nalicza im płace. Właściciele firm, którzy dokonali zakupu programu twierdzą, że znacznie wsparł on ich pracę.